19.10.2022 Aydın Ticaret Borsası'nda Zeytin ve Zeytinyağı Sektörünün Sorunları Konuşuldu

Aydın Ticaret Borsası’nda 2022/2023 Sezonu Zeytin ve Zeytinyağı Sektör Toplantısı düzenlendi.

Aydın Ticaret Borsası ev sahipliğinde gerçekleştirilen 2022/2023 Sezonu Zeytin ve Zeytinyağı Sektör Toplantısı’na Aydın Ticaret Borsası Meclis Başkanı A.Bahri Erdel, Yönetim Kurulu Başkanı Fevzi Çondur, Ege Zeytin ve Zeytinyağı İhracatçıları Birliği Başkan Yardımcısı M. Kadri Gündeş, Aydın Tarım ve Orman İl Müdürü Ahmet Ökdem, oda/borsa başkanları, ziraat odası başkanları ve sektör temsilcileri katılım sağladı.

Aydın Ticaret Borsası Konferans Salonu’nda gerçekleşen zeytin ve zeytinyağı sektör toplantısında üyelerin sektörde karşılaştıkları sorunlar ve talep ettikleri konular üzerine istişarelerde bulunuldu.

Zeytin ve Zeytinyağı Sektör toplantısının açış konuşmasını yapan Aydın Ticaret Borsası Yönetim Kurulu Başkanı Fevzi Çondur, zeytin ve zeytinyağı üretiminin, ülkemizde en önemli tarımsal faaliyetlerinden biri olduğunu beraberinde ilimiz ekonomisine önemli ölçüde katma değer sağladığını ifade ederek Türkiye zeytinyağı üretiminde Aydın ilinin 1.sırada olduğunu belirtti.

Aydın Ticaret Borsası Yönetim Kurulu Başkanı Fevzi Çondur,” Türkiye’ de sofralığa ayrılan zeytin ağacı varlığının %9’u ilimizde yer almakta olup ülkemizde sofralık zeytin üretiminin %10,6’sı ilimizden karşılanmaktadır. 2021 yılında ülkemizde 555 bin 833 ton sofralık zeytin üretimi gerçekleşmiştir. Bu üretimin yaklaşık 59 bin tonu ilimize aittir. Yine Türkiye’de yağlığa ayrılan zeytin ağacı varlığının %15’i ilimizde yer almakta olup Türkiye yağlık zeytin üretiminin %19,3’ü ilimize aittir” dedi.

2021-2022 sezonunda zeytinyağında ülkemizde toplam 179 milyon 35 bin dolar sofralık zeytinde ise 172 milyon 554 bin dolar ihracat gerçekleştiğini ifade eden Çondur, “İlimiz ise 2021-2022 sezonunda ülkemize zeytinyağında yaklaşık 5 milyon dolar, zeytinde ise yaklaşık 31 milyon dolarlık katkı sağlamıştır ”dedi.

2021-2022 sezonunda Aydın Ticaret Borsası’nda işlem gören sofralık zeytin ve zeytinyağı hakkında bilgilendirmede bulunan Çondur, “Borsamızda 2021 -2022 sezonunda yaklaşık 32 bin ton sofralık zeytin işlem görürken ortalama fiyatı 13 lira 17 kuruş olarak gerçekleşmiştir. Yine geçen yıl borsamızda 18 bin ton zeytinyağı işlem görmüş olup ortalama satış fiyatı ise 45 lira 13 kuruş olarak gerçekleşmiştir ”dedi.

Aydın Ticaret Borsası ‘nın ilimiz tarımsal ürünlerinin ülkemizde ve dünyada bilinirliğinin artması ve markalaşması adına önemli çalışmalarda bulunduğunu ifade eden Aydın Ticaret Borsası Yönetim Kurulu Başkanı Fevzi Çondur, Aydın Ticaret Borsası tarafından coğrafi işaret tescili alınan Aydın Memecik Zeytinyağı, Aydın Memecik Zeytini ve Aydın Yamalak Sarısı Zeytini hakkında bilgi verdi.”Çondur, 24 Eylül 2021 tarihinde Aydın Memecik Zeytinyağı, 12 Kasım 2021 tarihinde de Aydın Memecik Zeytininin Avrupa Birliği coğrafi işaret başvurusu gerçekleşmiş olup borsamız, en kısa sürede bu ürünlerimizi de Avrupa Birliği’nde tescillendirerek Aydın’ın Avrupa Birliği’ndeki tescilli ürün sayısını 4’e çıkarmayı hedeflemektedir ”dedi.  

Çondur, “Aydın Memecik Zeytinyağının tanıtımı, doğru ve kaliteli zeytinyağının ayırt edici özelliklerinin anlatılması amacıyla Borsamız Tadım Panelistleri ile birlikte ülkemizin farklı illerinde tadım ve tanıtım günleri düzenlemekteyiz. Şuana kadar 31 ilde bu etkinliklerimizi gerçekleştirdik ”dedi.

Aydın Ticaret Borsası olarak sektöre dair sorun, öneri ve taleplerin kamuoyu oluşturması adına özverili bir çalışma sergilediklerini ifade eden Çondur, “Dökme ve varilli zeytinyağına getirilen ihracat yasağının kaldırılmasına yönelik talebimizi dile getirerek bu yanlış uygulamadan geri dönülmesini sağladık. Tekrar gündeme gelen bu konunun çözümü için yetkili mercilerle görüşmelerimizi gerçekleştirdik. Bunun sonucunda Resmi Gazete’de yayımlanan tebliğ ile zeytinyağı ihracatına getirilen kısıtlama, 7 Temmuz 2022 tarihinde kaldırıldı. Ülkemizin ihraç ettiği tarımsal ürünleri arasında yer alan zeytinyağının ithal edilmesinin gündeme getirilmesinden dolayı duyduğumuz rahatsızlığı ilimiz oda ve borsalarını organize ederek ortak basın bildirisi yayınladık. Zeytin yasası; ilimizin en önemli geçim kaynaklarından olan ve ülkemiz ekonomisine önemli miktarda döviz getirisi sağlayan zeytinliklerin, madencilik faaliyetlerine açılmasına yönelik Resmi Gazete’de yayımlanan karara ilişkin düşüncelerimizi, yetkili mercilere ileterek bu yasanın üretimi olumsuz etkileyeceğini bildirdik. Sonuç bizlerin lehine oldu ve bu da üreticilerimizi sevindirdi. Taklit ve tağşiş içeren ürünleri sadece üreten değil, satan firmaların da sorumlu tutulması gerektiğini bakanlığımıza ilettik. Bunun sonucunda resmi gazete ‘de yayımlanan tebliğ ile gıdada taklit veya tağşiş ile ilgili cezalar caydırıcı hale getirildi ve satanlar da sorumluluk kapsamına alındı ”dedi.

Aydın Tarım ve Orman İl Müdürü Ahmet Ökdem, Aydın ili sofralık zeytin verileri ve desteklemelere ilişkin değerlendirmede bulundu.

Aydın ilinde toplam 154 bin hektarlık bir zeytin alanı olduğunu ve geçtiğimiz yıl ülkemizde yağlık ve sofralık toplam 1 milyon 739 bin ton üretim gerçekleştiğini ifade eden Ökdem, “İlimizde yaklaşık 154 bin hektar alanda zeytincilik yapılmaktadır. 2021 yılı verilerine göre ilimiz yaklaşık 25 milyon ağaç varlığı ile ülkemizdeki zeytin ağaçlarının %13’üne zeytin alanının %17’sine sahiptir. Geçtiğimiz yıl ilimiz zeytin üretimi, yaklaşık 59 bin tonu sofralık, 229 bin tonu yağlık olmak üzere toplam 288 bin ton olarak gerçekleşmiştir.  İlimizde zeytincilik yapılan alanın %18’inde organik üretim yapılmaktadır” dedi.

Ökdem,” İlimizde 2021 yılında yağlık ve sofralık olmak üzere toplam 9.126.000 TL destekleme ödemesi yapılmıştır. 2021 yılında ilimizden 99 ton zeytinyağı, 22 bin 196 ton zeytin ihracatı gerçekleştirilmiştir. İlimizde faaliyet gösteren 273 adet yağhane ve dolum tesisi bulunmaktadır. 174 adet yağhanenin 60’ı 2 faz, 114’ü ise 3 faz olarak çalışmaktadır. İlimiz zeytinyağı üretimi ile Türkiye’de ilk sıralarda yer almasına rağmen hasat zamanı, sıkım teknikleri ve depolama gibi pek çok faktörün etkisiyle zeytinyağı kalitesinde dünya standartlarını yakalayan az sayıda işletmemiz bulunmaktadır. İlimizde bulunan zeytin ve zeytinyağı işletmelerine 2021 yılında 230 denetim gerçekleştirilirken, 53 adet numune alınmıştır. Bu yıl ise zeytinyağı işletmelerine gerçekleştirilen denetim sayısı 207, alınan zeytinyağı numune sayısı ise 62’dir. Meyve Bahçelerinin Geliştirilmesi Projeleri kapsamında son 3 yılda Söke ve Koçarlı ilçelerimizde 50 bin 200 adet delice aşılanmıştır” dedi. Ökdem, bu yıl için rekolte beklentisinin 425 bin ton civarında olduğunu belirtti.

Aydın Ticaret Borsası Yönetim Kurulu Başkanı Fevzi Çondur’un moderatörlüğünde gerçekleşen II. Oturuma T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı Aydın İl Tarım ve Orman Müdürlüğü  Bitkisel Üretim ve Bitki Sağlığı Şube Müdürü Aydın Çelik ve Gıda ve Yem Şube Müdürü Figen Sezer Köksal konuşmacı olarak katıldı.

Zeytin ve Zeytinyağı sektöründe yaşanılan sorunların çözümü noktasında atılması gereken adımların ve alınması gereken önlemlerin aktarıldığı toplantıda, üyeler ile birlikte zeytin ve zeytinyağı sezonunun mevcut durumu değerlendirildi.

Toplantı boyunca gündeme gelen tüm sorunların çözümü için ortak hareket etme kararı alan sektör temsilcileri, konularla ilgili çalışmaların yürütülmesi noktasında fikir alışverişinde bulundu