30.Sayı Hayat Senin Önüne Nasıl Zorluklar Getirirse Getirsin Sen Daima Hayata Hazır Ol

19 Kasım Dünya Kadın Girişimciler Günü kapsamında TOBB Ege Bölgesi ve Aydın Kadın Girişimciler Kurul Başkanı Esen Türker ile ülkemizde kadın girişimcilerin hedefleri ve girişimcilik yolculuğu hakkında konuştuk.

1. Bize kendinizden bahsedebilir misiniz ? Esen Türker kimdir ?

Aydın Söke doğumluyum. İlk, orta ve lise eğitimimi Söke’de, üniversite eğitimimi  Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesinde tamamladım. Evliliğim sebebiyle yaklaşık 12 yıl Denizli ‘de yaşadım ve ardından Aydın’a taşındım. Yaklaşık olarak 20 yıldır Aydın’da iş dünyasında hayatıma devam ediyorum. Faaliyetine devam eden Naturaliza ve Youtopia firmalarının kurucusuyum.

         2)İş yaşamına nasıl atıldınız? İş hayatında kendinize rol model aldığınız bir kişi var mıydı?

 Eğitim hayatım boyunca üretmeye çok meraklı bir yapım vardı. O dönem de proje kelimesi bugün ki  kadar hayatımızın merkezinde değildi. Ama o zamandan bu zamana baktığımızda içerisinde yer aldığım bütün çalışmlarımın proje dilinde olduğunu fark ediyorum. 

Eğitim hayatımı tamamladıktan sonra yaklaşık 5 yıl sadece sivil toplum kuruluşları ile ilgilendim. 22 yaşında okumaya istekli çocukları desteklemek adına bir dernek kurduk. Bu beni oldukça heyecanlandıran bir çalışma olmuştur.  Benim rol modelim her zaman üreten insanlar olmuştur. Üreten insanların yorulmadığını aksine üreten insanların motivasyonun her zaman için yüksek olması beni çok etkilemiştir.

      3)Kendi işinizi kurma fikri nasıl oluştu? Bu konuda herhangi bir destek aldınız mı?

Yapılan işin insan dokusuyla olmasını önemsiyorum.  Üretmenin bende büyük bir mutluluk ve kazanım getirdiğini gördükçe acaba daha fazla neler yapabilirimi düşünmeye başladım.   Ardından tekstil hayatına adım attım.  Yaklaşık 30 kişilik bir ekip ile çalışıyorduk.  Düşünce ve önerilerini önemsediğim yol arkadaşlarım elbette olmuştu. Ancak benim doğamda kendi çabanla özveri ile bir işe başlamak ve büyütmek var. Bu bana çok iyi geliyor.  Geçmişte de şimdide bundan vazgeçmedim. Şöyle bir geriye dönüp baktığımda her zaman mutlu olduğum işi yapmaya gayret etmişim ve çabalamışımdır. Gıda ve tekstil de oluşturmuş olduğum markaları örnek verebiliriz.  Ayrıca dönemsel olarak danışmanlık faaliyetinde bulundum.

     4)İş yaşamında başarılı olmak adına kendinize koyduğunuz hedef ve ilkelerden bize bahsedebilir misiniz ?

   Hayatımda kazanımlara ve kayıplara yer vermesini bilen biriyim.  Kazanımlarım beni besledi kayıplarım ise beni hedeflerime ulaşmam noktasında daha da çok perçinledi.  Burada kendime verdiğim sözleri daima hatırladım.  Bu sebeple hedeflerimden asla vazgeçmedim.  Değişimi içselleştiren biriyim. Haliyle yeniliklere, değişime ve gelişime açık olmak beni inanılmaz besliyor.  Üreterek topluma oluşturduğunuz faydanın farkına varıyorsunuz. Bunun neticesinde başarıya odaklanmış oluyorsunuz.   

5. TOBB Ege Bölgesi ve Aydın Kadın Girişimciler Kurul Başkanısınız. TOBB Aydın Kadın Girişimciler olarak kadın girişimcileri’ ve ‘kadın istihdamını’ desteklemek noktasında ne gibi çalışmalarınız var?

4. ve 5. Dönem TOBB il ve Ege Bölge başkanlığını yürütmekteyim. 5.dönemimin şansızlığı pandemiye denk gelmiş olması oldu. 4.dönemde yaptığımız bizi çok mutlu eden çalışmalara yer verdik. Bunlardan bir tanesi TOBB görevime başlamadan önce Aydın Kadın Girişimciler Derneği başkanlığını yürüttüğüm süreçte toprak, kadın ve üretim temalı projelere yer vermiştik.  İnsan hayatına dokunmak ve değiştirmek kısa sürede gerçekleşmeyecektir.  O yüzden bu zincirin halka halka devam etmesi gerektiğine inandığım için TOBB dönemimde de bazı projeleri devam ettirdim.

Örneğin her yıl seçim yaptığımız 200’e yakın üretici kadınların ürettikleri el emeği ürünleri “El İşi Çarşısı” adı altında her yıl Aydın halkı ile buluşturduk.  Samimiyetle söyleyebilirim ki emeğini işine döken emekçi kadınlarla yaklaşık 2 projede ve 10 organizasyonda ortak çalışma gerçekleştirdik.  Her yıl hem el işi çarşımızda hem de Aydın Ticaret Borsası ve Aydın Ticaret Odası’nın oluşturduğu fuarda katılımcı olarak yerimizi aldık.  Onun dışında TOBB ‘un diğer illerde organize ettiği fuarlara ulaşım sağladık. 

Aydın Valiliği, Aydın İl Milli Eğitim Müdürlüğü, GEKA, Aydın Sanayi Odası, Aydın OSB ve TOBB Kadın Girişimciler Kurulu işbirliği ile yapılan “Çalışan Anneler Mutlu Çocuklar” anaokulu projesi Aydın OSB’de çalışan kadınların çocuklarını gönül rahatlığı ile yakınlarında bulunan okula bırakıp çalışabilmeleri için yapılan bir proje hayata geçirdik.

TOBB, Habitat Derneği, İTÜ ve Coca Cola Türkiye işbirliği ile yürütülen Kız Kardeşim Projesi’nin uygulayıcısıydık. Kadınların ekonomik hayata katılımlarına destek olmak amacıyla yürütülen Kız Kardeşim Projesi’nin ilimiz ve ilçelerimizde uygulanmasını sağladık. Yaklaşık 90 kadın bu eğitimden faydalandı.

Garanti Bankası ve Boğaziçi Üniversitesi Yaşam Boyu Eğitim Merkezi’nin (BÜYEM) Aydın’da, Aydın Ticaret Odası (AYTO) işbirliğiyle düzenlediği Kadın Girişimci Yönetici Okulu ile 80 kadın girişimcinin işletmelerinin sürdürülebilirliği için ihtiyaç duyduğu bilgi birikimini ve vizyonunu geliştirmek adına eğitim almasına katkı sunduk.

Aydın Ticaret Borsası ve Ekonomi Bakanlığı ile birlikte 13 gıda firması ile bir kümeleşme çalışmasını projelendirdik.

Aydın Ticaret Borsası koordinatörlüğünde TOBB Aydın kadın Girişimciler Kurulu organize ettiğimiz, Araştırmacı-Yazar İlknur Güntürkün Kalıpçı tarafından hazırlanan Aydın'ın önde ve öncü kadınlarının da sahnede hayat verdiği "Zamansız Kadınlar" defile-konferans gösterimi ile cumhuriyet tarihinden bugüne kadının mücadelesini anlatan bir proje gerçekleştirdik. 5 Aralık 1934 tarihinde ülkemizde kadınların seçme ve seçilme haklarını kazandığı bu tarihi günü anmak bizim için gurur vericiydi. Ayrıca TOBB AYDIN KGK olarak bizlerinde huzur duyduğu bir proje oldu.

Aydın’a değer katan kadınlar olarak bir çalışma hayat geçirdik. Eşini kaybeden ancak eşinin işine devam eden kadınlar sanayi de lastik işi yapan kadınlar evinde yufka açarken yufka fabrikası ile işini büyüten kadınlara yer verdik. Burada mottomuz hayat senin önüne nasıl zorluklar getirirse getirsin sen daima hayata hazır ol demek oldu.

Günümüz itibari ile Türkiye'nin ve dünyanın önde gelen markaları ile sosyal sorumluluk projesi kapsamında iş birliğinde bulunan Arakne, Türk kadınının gücünü ve ekonomideki varlığını arttırmak amaçlı faaliyet göstermektedir.
Aydın Girişimci Kadınlar Derneği başvurusu ile T.C. İçişleri Bakanlığı tarafından destek almaya hak kazanan Arakne Projesi  aynı zamanda T.C. Aydın Valiliği, Aydın Ticaret Borsası, MB Holding, Kaltun Madencilik ve EYS Metal tarafından sağlanan maddi ve ayni destek ile projelerini başarı ile tamamladı. 53 ev eksenli kadının iş hayatına dahil olması noktasında yaptığımız bir proje. Burada amaç kadının ev ekonomisine fayda sağlamasıydı. Bu projenin çıktısı bir girişimci çıkarmaktı. Şuan atölye amacına ulaştı bir girişimci çıkardı. Coca Cola’nın reklam çalışmalarını Arakne yapıyor. Bu bizim için bir gurudur. Aydın Valiliği’nin desteği ile maske çalışmaları yapılıyor. Poşet ile ilgili kanun çıktığında poşetle ilgili çalışma ilk Arakne ‘de başladı. Atölye Aydın’ a mal olmuş bir proje. Sürdürülebilir noktası bizim için bir mutluluk verici.

Türkiye genelinde düzenlenen 1250 kadın girişimcinin başvurduğu “Geleceği Yazanlar Projesi”ne görme engellilerin market alışverişlerinde kullanmaları için barkod okuma programı yazılımı projesi ile Suzan Sezgin, ilk 10 proje arasına girmeyi başardı.
TOBB ve Turkcell ortaklığı ile hayata geçen ve Aydın Oda ve Borsaları ile TOBB Aydın Kadın Girişimciler Kurulu ev sahipliğinde gerçekleştirilen “Geleceği Yazan Kadınlar” projesinin eğitimlerinin tamamlanmasının ardından yapılan proje değerlendirme süreci de sonuçlandı.

Ayrıca Adnan Menderes Üniversitesi Ziraat Fakültesi tarım ekonomisi bölümü öğrencilerine özel sektör ve girişimcilik dersi veriyoruz. Seçmeli olan bu derste amacımız son sınıf öğrencilerinin yapacağı işteki projelerini sunmasına olanak sağlamak.  Bu derse katılım sağlayan öğrenciler, KOSGEB’ten girişimcilik belgesi alıyor. Aslında bu dersin amacı öğrencileri kolaya kaçmadan hayatın sürecine nasıl dahil ettiğimiz noktasında bir çalışmadır.

6)Yerel kadın üreticilerin ekonomik ve sosyal kalkınmalarına destek olacak sosyal sorumluluk projeleriniz var mıdır?

Toplumun kalkınması ekonominin güçlenmesi için kırsalın kalkınması gerekiyor. Çalışan kadın bireylerin sayısının artması lazım. Ekonomik getiri özgüveni, kendine farkındalığını oluşturuyor. Bizler kadının üretime dahil olması için küçük dokunuşlar noktasında çalışmalarımızı sürdürmeye devam edeceğiz. Bu noktada herkesin duyarlı olması en büyük arzumuz.  Sonuçta üreten kadın daha dinç daha özgüvenli ve mutlu oluyor. Bunu unutmamak gerekiyor.  Bizler yerelde kadın üreticilerin kendi farkındalığını oluşturması anlamında destek olmaya devam edeceğiz. Onların kabuğunu birlikte kıracağız.

7)Aydın, zengin tarım toprağına sahip ilimiz.  Bu noktada tarımı ticaretle buluşturan girişimci kadınlar var mıdır?

Elbette var. İlimiz aslında ana erkil bir şehir. Dağında ovasında emeğini topraktan çıkaran birçok emekçi kadın görürüz. Kadın toprağın bereketini bilir. Ürettiğini pazarda tezgah kurar satar.  Dolayısıyla evin ekonomisini de iyi yönetir.  Baktığınızda finansal eğitim almadan parasını çok iyi yöneten bir Aydın kadını vardır karşımızda.  Biz kendi çarkında ekonomisini düzene sokmuş kadın girişimcilerle buluşup onların hedeflerine ulaşmasında destek oluyoruz. İşimiz kolay aslında sadece başta işlerini resmileştirme noktasında endişeleri vardı. Fakat şimdi gözleri kapalı işin üstesinden geliyorlar. Biz onlara ürettiklerini toplumsal verilerle birleştirip şekillendirerek cesaretlendirdik. Bu bizim için çok büyük bir mutluluktur.  Cesaretini toplayıp ürettiklerini e –ticaret ile buluşturan birçok kadın girişimci var. Hikâyeleri farklı olsa da amaçları aynı. Başarmak ve kazanmak…

8)19 Kasım Dünya Kadın Girişimciler Günü ile ilgili neler söylemek istersiniz? Kendi işini kurmak isteyen kadın girişimcilere tavsiyeleriniz nelerdir?

Girişimcilik hayatımıza girdiği günden beri birçok platformda karşımıza çıkıyor. Girişimcilik bir ruh halidir. Sadece iş hayatında bunu değerlendirmezsiniz. Oluşturduğunuz her yenilikte siz aslında girişimciliğe bir adım atıyorsunuz demektir. Yani hayatında hiç eğitim almamış bir kadın hiç ürettiği üründen ekonomik getirim sağlamamış bir kadın kendi köyünde bahçesinde yaptığı değişikliklerle aslında bir girişimcilik örneği sergiliyor.  Kadın girişimcilerin ülkemizde hem sayısının hem de başarılarının artması oldukça önemlidir.  Bu vesileyle kadın girişimcilerimizin ve girişimci olmayı düşünen kadınlarımızın 19 Kasım Kadın Girişimciler gününü kutluyor, girişimcilik ruhumuzla üreteceğimiz, başaracağımız ve gururlanacağımız birçok çalışmaya imza atmayı diliyorum.

9)Son olarak eklemek istediğiniz bir şey var mıdır?

Hayat çok uzun soluklu bir yol. Bunun içinde anneliği, eşliği, babalığı, üretmeyi, başarıyı kazanmayı ve daha birçok şeyi barındırıyor. Bu uzun soluklu olan yolda unutmamamız gereken en önemli şey “Asla Vazgeçmemek”. Yolumuz kimi zaman düz kimi zamansa engebeli olabilir. O yolda sizi hayalleriniz, hedefleriniz sağlam tutacaktır.  Başarmanın mutluluğunu hep hissetmeniz dileğiyle…